Nhãn hiệu tuyên chiến với kiểu dáng công nghiệp nhìn từ vụ tranh chấp nhãn hiệu nước mắm Cửa Hội đấu với kiểu dáng công nghiệp chứa chữ nước mắm cá cơm nguyên chất Cửa Hội

Email: vinh@bross.vn

Một số diễn biến chính theo thông tin trên báo

Báo Pháp luật Việt Nam trong bài viết “Vụ 2 Công ty cùng bán nước mắm Cửa Hội, Cục SHTT biết sai nhưng …chưa thể sửa” phản ánh việc cả 2 công ty (Cty CP Chế biến thủy sản và dịch vụ Cửa Hội và Cty CP Thủy sản Nghệ An cùng bán một sản phẩm nước mắm mang thương hiệu Cửa Hội vừa gây ra sự nhầm lẫn cho khách hàng vừa dẫn đến một cuộc chiến tranh giành thương hiệu giữa 2 doanh nghiệp này[1]. Trớ trêu ở chỗ cả 2 doanh nghiệp này đều có bằng chứng về quyền sở hữu công nghiệp do Cục Sở hữu trí tuệ cấp, cụ thể Công ty CP thủy sản Nghệ An thì sở hữu nhãn hiệu Cửa Hội theo đăng ký số 68386 cho nước mắm trong khi Cty CP Chế biến thủy sản và dịch vụ Cửa Hội thì lại sở hữu bằng độc quyền kiểu dáng công nghiệp số 12844

Truyền hình Nghệ An giật tít bài viết “ai là chủ sở hữu thực sự của thương hiệu “nước mắm Cửa Hội” và cho rằng Cục Sở hữu trí tuệ, đơn vị đúng ra phải là trọng tài giải quyết tranh chấp giữa hai doanh nghiệp lại tỏ ra thiếu quyết đoán[2]

Còn theo tờ Công An Nghệ An online, Công ty CP Thủy sản Nghệ An đã nhiều lần làm việc, đề nghị phía Công ty CP Chế biến thủy sản và Dịch vụ Cửa Hội dừng sản xuất, kinh doanh sản phẩm mang thương hiệu “Nước mắm Cửa Hội” vì vi phạm bản quyền, nhưng Công ty này lại đưa ra một văn bản được Cục Sở hữu trí tuệ cấp đăng ký kiểu dáng công nghiệp đối với sản phẩm nêu trên. Về phía Công ty CP Chế biến thủy sản và Dịch vụ Cửa Hội, đại diện công ty cho rằng "Công ty của ông được Trung tâm đấu giá bán thanh lý lại tài sản của Xí nghiệp đánh cá Cửa Hội năm 2006 và được sở hữu toàn bộ tài sản, trong đó có sản phẩm nước mắm tồn dư của Xí nghiệp đánh cá Cửa Hội, nên việc mang thương hiệu nước mắm Cửa Hội là không có gì sai"[3]

Sau hơn 2 năm tranh cãi, ngày 11/6/2018, Bộ KH&CN đã có Công văn số 1760/BKHCN-Ttra báo cáo Văn phòng Chính phủ về kết quả giải quyết phản ánh của Công ty CP Thủy sản Nghệ An, theo đó ngày 3/10/2018, Cục Sở hữu trí tuệ đã ban hành Quyết định số 69584 về việc sửa bằng độc quyền kiểu dáng công nghiệp (KDCN) số 12844 cấp ngày 21/01/2009 của Cty CP Chế biến thủy sản và Dịch vụ Cửa Hội theo hướng loại bỏ chữ “Cửa Hội” và thay thế bằng “Tân Hội” trong kiểu dáng công nghiệp có tên “nhãn sản phẩm” được cấp theo bằng độc quyền kiểu dáng 12844[4].

Bình luận pháp lý

1. Kiểu dáng công nghiệp (hoặc gọi tắt là “kiểu dáng”) và nhãn hiệu (còn gọi là “thương hiệu”) là 2 đối tượng được bảo hộ bởi Luật Sở hữu trí tuệ của Việt Nam. Hình dáng bên ngoài của sản phẩm được thể hiện bằng hình khối, đường nét, màu sắc hoặc sự kết hợp những yếu tố này nếu thỏa mãn cả 3 điều kiện: (a) có tính mới với thế giới, (b) có trình độ sáng tạo, và (c) có khả năng áp dụng công nghiệp thì có thể được cấp bằng độc quyền kiểu dáng công nghiệp có hiệu lực tối đa 15 năm trong khi đó các dấu hiệu nhìn thấy được (chữ, hình vẽ, logo, khẩu hiệu, cụm từ) dùng để phân biệt hàng hoá, dịch vụ của các tổ chức, cá nhân khác nhau thì lại có thể được cấp bảo hộ dưới dạng giấy chứng nhận đăng ký nhãn hiệu có hiệu lực 10 năm và có thể được gia hạn không hạn chế số lần. Theo đó nhãn sản phẩm chứa yếu tố chữ Cửa Hội được cấp bằng độc quyền kiểu dáng công nghiệp số 12844 còn dấu hiệu chữ Cửa Hội thì lại được cấp đăng ký nhãn hiệu số 68386

2. Vụ việc trên phản ánh một hiện tượng khách quan là xung đột pháp lý[5] giữa kiểu dáng công nghiệp và nhãn hiệu hoặc ngược lại, cụ thể là quyền độc quyền nhãn hiệu Cửa Hội bị xem là không thực thi được vì vướng quyền độc quyền kiểu dáng công nghiệp trong khi cả 2 quyền đó đều được xem là tồn tại hợp pháp. Tuy nhiên, xét về mặt bản chất pháp lý thì lại không hề tồn tại thực sự xung đột đó vì: (a) việc đổi từ chữ Cửa Hội thành Tân Hội không hề dẫn tới hệ quả pháp lý hủy bỏ hiệu lực của bằng độc quyền kiểu dáng số 12844 (như Quyết định số 69584 nêu trên), (b) đối tượng và phạm vi bảo hộ của kiểu dáng nhãn sản phẩm mặc nhiên không thể bao gồm bảo hộ chữ “Cửa Hội” hoặc nói cách khác dấu hiệu chữ “Cửa Hội” kèm theo thông tin chữ viết khác có mặt trên nhãn sản phẩm không phải là đặc điểm tạo dáng cơ bản, và (c) việc thực thi quyền độc quyền nhãn hiệu Cửa Hội là ngăn chặn người khác sử dụng chỉ dấu hiệu Cửa Hội dùng cho sản phẩm nước mắm chứ không không được phép ngăn chặn chủ bằng độc quyền kiểu dáng sử dụng nhãn sản phẩm được bảo hộ kiểu dáng

3. Lời khuyên dành cho doanh nghiệp. Các chủ thể quyền nhãn hiệu hoặc kiểu dáng công nghiệp nên chủ động theo dõi thông tin nhãn hiệu hoặc kiểu dáng công nghiệp được công bố hàng tháng trên Công báo sở hữu công nghiệp (Tập A) để phát hiện và kịp thời nộp đơn phản đối ngăn chặn sớm vụ việc Cửa Hội tương tự.[6]

Bross & Partners có nhiều kinh nghiệm hỗ trợ khách hàng đăng ký và thực thi quyền sở hữu công nghiệp đối với nhãn hiệu và kiểu dáng công nghiệp. Nếu Quý khách hàng có nhu cầu cụ thể cần được tư vấn, vui lòng liên hệ: vinh@bross.vn; điện thoại 0903 287 057, 84-4-3555 3466; Wechat: wxid_56evtn82p2vf22; Skype: vinh.bross.

Bross & Partners, một công ty luật sở hữu trí tuệ được thành lập năm 2008, thường xuyên lọt vào bảng xếp hạng các công ty luật sở hữu trí tuệ hàng đầu của Việt Nam do các tổ chức đánh giá luật sư có uy tín toàn cầu công bố hàng năm như Managing Intellectual Property (MIP), World Trademark Review (WTR1000), Legal 500 Asia Pacific, AsiaLaw Profiles, Asia Leading Lawyers, Asia IP và Asian Legal Business (ALB). Với nhiều năm kinh nghiệm nổi bật và năng lực chuyên môn sâu khác biệt, Bross & Partners có thể giúp khách hàng bảo vệ hoặc tự vệ một cách hiệu quả trong các tranh chấp sở hữu trí tuệ phức tạp ở Việt Nam và nước ngoài liên quan đến bản quyền tác giả, quyền liên quan, sáng chế, kiểu dáng công nghiệp, nhãn hiệu/thương hiệu và tên miền internet.