Thủ tục, trình tự, căn cứ pháp lý và chứng cứ liên quan

đến đề nghị hủy bỏ hiệu lực nhãn hiệu được bảo hộ ở Việt Nam

Email to: vinh@bross.vn

Giới thiệu chung

Ngoại trừ ngoại lệ đối với nhãn hiệu nổi tiếng^[1], Việt Nam chỉ thừa nhận một cá nhân hoặc tổ chức được độc quyền sử dụng nhãn hiệu (thương hiệu) gắn liền với một loại hàng hóa, dịch vụ cụ thể khi và chỉ khi nó đã được cấp giấy chứng nhận đăng ký nhãn hiệu và đang còn hiệu lực ở Việt Nam.

Nhưng vì lý do nào đó giả dụ quyền độc quyền nhãn hiệu đó được cấp sai do nhầm lẫn hoặc do sai lầm mang tính chủ quan cá nhân hoặc do Cục Sở hữu trí tuệ không biết hoặc không thể không biết là nhãn hiệu đó đáng lẽ phải thuộc về người khác thì luật pháp cho phép hủy bỏ hiệu lực nhãn hiệu đã đăng ký đó. Cần lưu ý rằng luật Việt Nam phân định sự khác nhau giữa chấm dứt hiệu lực và hủy bỏ hiệu lực, theo đó chấm dứt hiệu lực là thủ tục chấm dứt một quyền độc quyền đang tồn tại vì lý do nó không được sử dụng hoặc do giải thể, phá sản^[2] trong khi hủy bỏ hiệu lực thì không chỉ là chấm hiệu lực quyền đang tồn tại mà còn hồi tố trở lại không thừa nhận nó có hiệu lực ngay từ thời điểm cấp.

Ai có tư cách nộp đơn đề nghị hủy bỏ hiệu lực, căn cứ pháp lý và tài liệu yêu cầu?

Tương tự như thủ tục phản đối đơn đăng ký nhãn hiệu^[3], bất kỳ bên thứ ba^[4] có quyền gửi đơn đề nghị hủy bỏ hiệu lực đối với nhãn hiệu đã đăng ký tới Cục Sở hữu trí tuệ miễn là hồ sơ đáp ứng các điều kiện và chứa các tài liệu sau:

1. Nhãn hiệu đã đăng ký bị yêu cầu hủy bỏ hiệu lực đã được đăng ký chưa quá 5 năm tính từ ngày nó được cấp giấy chứng nhận đăng ký nhãn hiệu; hoặc
2. Trường hợp nhãn hiệu đã đăng ký bị yêu cầu hủy bỏ hiệu lực đã được đăng ký quá 5 năm tính từ ngày nó được cấp giấy chứng nhận đăng ký nhãn hiệu thì bắt buộc chỉ được sử dụng và chứng minh một căn cứ pháp lý duy nhất nêu ở điểm (c)(i) dưới đây;
3. Khẳng định một trong hai căn cứ pháp lý hoặc cả hai căn cứ pháp lý^[5] là (i) chủ nhãn hiệu được cấp bảo hộ không có tư cách nộp đơn (hành vi không trung thực) đăng ký nhãn hiệu ngay từ thời điểm nộp đơn, hoặc (ii) tại thời điểm cấp bảo hộ nhãn hiệu đã đăng ký đã không thỏa mãn Điều kiện 1 – tính phân biệt tự thân, hoặc Điều kiện 2 - xung đột với quyền sở hữu trí tuệ của người khác có trước^[6].
4. Bằng chứng, tài liệu, hồ sơ liên quan kèm theo lập luận chứng minh khả năng áp dụng căn cứ pháp lý nêu trên;
5. Giấy ủy quyền cho tổ chức đại diện sở hữu công nghiệp (như Bross & Partners chẳng hạn)
6. Lệ phí nhà nước 680.000VND đối với một giấy chứng nhận (mỗi giấy chứng nhận tiếp theo 510.000VND).

Thủ tục giải quyết đơn đề nghị hủy bỏ hiệu lực

Tương tự như thủ tục chấm dứt hiệu lực, kể từ khi nhận được đề nghị hủy bỏ hiệu lực, Cục Sở hữu trí tuệ, trong vòng 1 tháng, sẽ tống đạt văn bản (lần 1) gửi chủ sở hữu nhãn hiệu bị yêu cầu hủy bỏ hiệu lực thông báo có người thứ ba nộp hồ sơ đề nghị hủy bỏ hiệu lực và ấn định thời hạn trả lời 2 tháng (đối với nhãn hiệu đăng ký quốc gia) hoặc 3 tháng (đối với nhãn hiệu đăng ký quốc tế).

Tùy từng vụ việc, Cục Sở hữu trí tuệ có thể lặp lại quy trình trên thêm 1 lần nữa đối với cả bên đề nghị hủy bỏ hiệu lực và bên bị đề nghị hủy bỏ hiệu lực với thời hạn ấn định tương tự. Chỉ trong các trường hợp phức tạp, Cục Sở hữu trí tuệ có thể tổ chức việc trao đổi ý kiến trực tiếp giữa người thứ ba và chủ văn bằng bảo hộ liên quan.

Trong vòng 3 tháng kể từ thời điểm kết thúc thời hạn 2 tháng (đối với nhãn hiệu đăng ký quốc gia) hoặc 3 tháng (đối với nhãn hiệu đăng ký quốc tế theo Madrid) mà bên bị yêu cầu hủy bỏ hiệu lực không có ý kiến trả lời, hoặc trong thời hạn 6 tháng kể từ thời điểm kết thúc thời hạn 2 tháng (đối với nhãn hiệu đăng ký quốc gia) hoặc 3 tháng (đối với nhãn hiệu đăng ký quốc tế theo Madrid) mà bên bị yêu cầu hủy bỏ hiệu lực có ý kiến trả lời không đồng ý yêu cầu hủy bỏ hiệu lực thì Cục Sở hữu trí tuệ ra Quyết định hủy bỏ hiệu lực một phần hoặc toàn bộ hiệu lực của giấy chứng nhận đăng ký nhãn hiệu hoặc ban hành Thông báo từ chối yêu cầu hủy bỏ hiệu lực toàn bộ hoặc một phần.

Như vậy, về mặt lý thuyết thì một vụ hủy bỏ hiệu lực sẽ mất khoảng 7-10 tháng hoặc có thể kéo dài đến một năm hoặc vài năm tùy thuộc vào việc chủ nhãn hiệu có trả lời phản đối hay không, có nộp bằng chứng sử dụng bác bỏ hoặc tùy thuộc vào mức độ bận rộn của bộ phận chuyên môn xử lý hồ sơ.

Trường hợp không đồng ý với Quyết đinh của Cục Sở hữu trí tuệ thì có thể khiếu nại lần 2 lên Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ hoặc khởi kiện vụ án hành chính ra tòa án nhân dân thành phố Hà Nội. Nếu không đồng ý với Thông báo của Cục Sở hữu trí tuệ thì có thể khiếu nại lần 1 lên Cục trưởng Cục Sở hữu trí tuệ.

Vài lời bình

1. Hủy bỏ hiệu lực văn bằng bảo hộ nói chung hoặc giấy chứng nhận đăng ký nhãn hiệu nói riêng mang bản chất là một tranh chấp pháp lý nhiều bên (inter partes) nhưng lại chỉ xảy ra sau khi quyền nhãn hiệu đã được nhà nước công nhận nên rõ ràng nó có ý nghĩa rất hệ trọng đối với Cục Sở hữu trí tuệ vì với tư cách là cơ quan đã thẩm định việc cấp bảo hộ, Cục Sở hữu trí tuệ sẽ nỗ lực bảo vệ quan điểm cấp đúng của mình

2. Cơ hội thực sự dành cho bên yêu cầu hủy bỏ hiệu lực thành công trên thực tế là rất khó vì rõ ràng bên yêu cầu hủy bỏ hiệu lực phải cùng lúc chiến đấu với cả 2 đối thủ là chủ nhãn hiệu bị yêu cầu hủy bỏ hiệu lực (người sẽ ra sức bảo vệ quyền độc quyền được cấp của mình), và Cục Sở hữu trí tuệ (cơ quan cấp bảo hộ cũng bảo vệ đến cùng quan điểm cấp bảo hộ của mình là đúng). Ví dụ, sẽ là thảm họa về thị trường nếu việc hủy bỏ nhãn hiệu X-Men dùng cho dầu gội đầu được phê duyệt như trong vụ Marvel Chracters Inc. yêu cầu hủy hiệu lực giấy chứng nhận đăng ký nhãn hiệu số 11455 của Công ty cổ phần hàng gia dụng Quốc tế^[7].

Bross & Partners có nhiều kinh nghiệm hỗ trợ khách hàng hủy bỏ hiệu lực, chống hủy bỏ hiệu lực hoặc khiếu nại các từ chối có liên quan đến nhãn hiệu (thương hiệu) ở Việt Nam và nước ngoài. Nếu Quý khách hàng có nhu cầu cụ thể cần được tư vấn, vui lòng liên hệ vinh@bross.vn hoặc điện thoại 0903 287 057.

Bross & Partners, một công ty luật sở hữu trí tuệ được thành lập năm 2008, thường xuyên lọt vào bảng xếp hạng các công ty luật sở hữu trí tuệ hàng đầu của Việt Nam do các tổ chức đánh giá luật sư có uy tín toàn cầu công bố hàng năm như Managing Intellectual Property (MIP), World Trademark Review (WTR1000), Legal 500 Asia Pacific, AsiaLaw Profiles, Asia Leading Lawyers, Asia IP và Asian Legal Business (ALB). Với nhiều năm kinh nghiệm nổi bật và năng lực chuyên môn sâu khác biệt, Bross & Partners có thể giúp khách hàng bảo vệ hoặc tự vệ một cách hiệu quả trong các tranh chấp sở hữu trí tuệ phức tạp ở Việt Nam và nước ngoài liên quan đến bản quyền tác giả, quyền liên quan, sáng chế, kiểu dáng công nghiệp, nhãn hiệu/thương hiệu và tên miền internet.