Lập trường của Trung Quốc về

bảo hộ nhãn hiệu nổi tiếng nhìn từ vụ Airbus Deutschland GmbH [1]

Trung Quốc, một thị trường khổng lồ và cũng là nơi mà hầu hết các thương hiệu nổi tiếng thế giới đều muốn thâm nhập, là quốc gia không chú trọng phát triển các học thuyết về bảo hộ nhãn hiệu nổi tiếng. Thay vì thế về cơ bản họ chỉ tiếp thu và sửa đổi luật pháp theo hướng tuân thủ các quy định của Công ước Paris, Hiệp định TRIPs và đặc biệt là sử dụng Bản Khuyến nghị của WIPO năm 1999 liên quan đến bảo hộ nhãn hiệu nổi tiếng.

Quy định về bảo hộ nhãn hiệu nổi tiếng có thể tìm thấy tại đoạn 2 Điều 13 Luật nhãn hiệu Trung Quốc năm 2001 nói rằng “nhãn hiệu không được phép đăng ký và việc sử dụng nó phải bị cấm nếu nhãn hiệu đó cấu thành bản sao, bản bắt chước, bản dịch của nhãn hiệu nổi tiếng của người khác đã đăng ký và có khả năng gây nhầm lẫn cho công chúng và gây thiệt hại đến lợi ích của chủ sở hữu nhãn hiệu nổi tiếng đã đăng ký nếu nhãn hiệu xin đăng ký cho sản phẩm mà không trùng hoặc không tương tự với sản phẩm mà nhãn hiệu nổi tiếng đang sử dụng”.

Về điều kiện công nhận một nhãn hiệu có nổi tiếng ở Trung Quốc hay không, Điều 14 quy định 5 yếu tố phải xem xét gồm:

(1)       danh tiếng của nhãn hiệu dưới con mắt của bộ phận công chúng có liên quan,

(2)       thời gian sử dụng nhãn hiệu,

(3)       thời gian, mức độ và khu vực địa lý của bất kỳ hoạt động quảng bá nhãn hiệu,

(4)       lịch sử bảo hộ nhãn hiệu với tư cách là nhãn hiệu nổi tiếng, và

(5)       các yếu tố khác đóng góp vào danh tiếng của nhãn hiệu.

Chúng ta có thể phần nào hình dung được quan điểm pháp lý về bảo hộ nhãn hiệu nổi tiếng của Trung Quốc thông qua vụ Airbus Deutschland GmbH, hãng sản xuất máy bay dân dụng lớn thứ hai thế giới[2] thất bại trong việc chứng minh nhãn hiệu AIRBUS của mình là nổi tiếng tại Trung Quốc. Airbus Deutschland sở hữu các đăng ký nhãn hiệu bằng tiếng Trung cho chữ AIRBUS cho các sản phẩm và dịch vụ liên quan tới máy bay mà đã được nộp đơn khoảng đầu tháng 9/1986. Năm 1998, công ty Trung Quốc có tên là Shenyang Yongfeng Food Co nộp đơn xin đăng ký nhãn hiệu “Airbus & Kongzhongkeche” (Kongzhongkech là từ được phiên âm từ 4 từ tiếng Trung vốn là bản dịch của từ AIRBUS) ở nhóm 30 và sau đó được Cơ quan nhãn hiệu Trung Quốc (CTMO) chấp thuận cho công bố. Airbus Deutschland nộp đơn phản đối nhưng bị CTMO bác bỏ. Quyết định bác phản đối sau khi bị Airbus Deutschland khiếu nại lên cơ quan cấp trên của CTMO vẫn tiếp tục được giữ nguyên bởi Cơ quan giải quyết tranh chấp và khiếu nại nhãn hiệu (TRAB) vì TRAB lập luận rằng việc sử dụng và đăng ký AIRBUS cho kẹo không gây nhầm lẫn cho công chúng. Airbus Deutschland nộp đơn khởi kiện chống quyết định của TRAB ra Tòa Trung cấp Bắc Kinh số 1 lập luận rằng AIRBUS được phép bảo hộ với tư cách là nhãn hiệu nổi tiếng theo Công ước Paris và việc bảo hộ đó bao gồm cho các hàng hóa/dịch vụ không tương tự.

Tuy nhiên, Tòa án đã bác quan điểm của Airbus Deutschland đồng thời cho phép đơn bị phản đối được chuyển sang giai đoạn đăng ký vì Tòa thấy rằng Airbus Deutschland đã không chứng minh được nhãn hiệu AIRBUS của nó trở nên nổi tiếng ở Trung Quốc trước ngày nộp đơn của nhãn hiệu bị phản đối, cụ thể là tháng 7/1998, dù biết rằng AIRBUS đã sử dụng ở Trung Quốc trước tháng 7/1998 nhưng vấn đề là ở chỗ không có bằng chứng chứng minh nào chứng tỏ nhãn hiệu này được biết tới rộng rãi ở Trung Quốc đến mức trở thành nổi tiếng tính đến thời điểm đó. Tòa án cũng khẳng định quan điểm của mình rằng khi xem xét liệu một nhãn hiệu có nổi tiếng hay không cần phải chú ý vào danh tiếng của nhãn hiệu tính đến thời điểm nộp đơn của nhãn hiệu bị cáo buộc làm lu mờ nhãn hiệu nổi tiếng[3].

Bross & Partners, một công ty luật sở hữu trí tuệ được thành lập năm 2008, thường xuyên lọt vào bảng xếp hạng các công ty luật sở hữu trí tuệ hàng đầu của Việt Nam do các tổ chức đánh giá luật sư có uy tín toàn cầu công bố hàng năm như Managing Intellectual Property (MIP), World Trademark Review (WTR1000), Legal 500 Asia Pacific, AsiaLaw Profiles, Asia Leading Lawyers, Asia IP và Asian Legal Business (ALB). Bross & Partners có kinh nghiệm và năng lực chuyên môn sâu hỗ trợ khách hàng trong các tranh chấp sở hữu trí tuệ phức tạp ở Việt Nam và nước ngoài bao gồm cả Mỹ, EU, Canada, Trung Quốc, Thailand. Nếu Quý khách hàng có nhu cầu cụ thể cần được tư vấn, vui lòng liên hệ vinh@bross.vn hoặc điện thoại 0903 287 057.