10 thay đổi lớn về thực thi quyền sở hữu công nghiệp

bằng biện pháp hành chính theo Nghị định 99/2013/NĐ-CP sửa đổi

Luật sư Lê Quang Vinh – Bross & Partners

Email: vinh@bross.vn

Ở Việt Nam, bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ bằng biện pháp hành chính vẫn chiếm tới hơn 90% tổng số vụ việc thực thi quyền sở hữu trí tuệ.[1] Nghị định 99/2013/NĐ-CP mới được sửa đổi theo Nghị định 46/2024/NĐ-CP có hiệu lực từ ngày 01/7/2024 (“Nghị định 99”) có ý nghĩa rất quan trọng đối với việc bảo vệ quyền độc quyền đối với sáng chế, kiểu dáng công nghiệp, nhãn hiệu, chỉ dẫn địa lý và cạnh tranh không lành mạnh. Bross & Partners dưới đây xin được cập nhật 10 thay đổi lớn này.

1. Nghị định 99 thay đổi, bổ sung các hình thức xử phạt bổ sung: buộc trả lại tên miền, buộc thu hồi tên miền; buộc khôi phục lại tình trạng ban đầu; buộc trả tiền đền bù trong trường hợp có căn cứ xác định giá chuyển giao quyền sử dụng quyền sở hữu công nghiệp bị xâm phạm trong phạm vi và thời hạn sử dụng tương ứng; đình chỉ một phần hoặc toàn bộ hoạt động sản xuất, kinh doanh, dịch vụ.

2. Nghị định 99 sửa đổi, bãi bỏ một số các biện pháp khắc phục hậu quả: buộc loại bỏ yếu tố vi phạm trên hàng hóa, phương tiện kinh doanh (buộc tiêu hủy yếu tố vi phạm được bãi bỏ); buộc thu hồi tên miền (thay cho việc buộc thay đổi thông tin tên miền); buộc phân phối hoặc đưa vào sử dụng không nhằm mục đích thương mại đối với hàng hóa giả mạo nhãn hiệu hoặc giả mạo chỉ dẫn địa lý (nguyên liệu, vật liệu, phương tiện dùng để sản xuất, kinh doanh hàng hóa giả mạo nhãn hiệu hoặc chỉ dẫn địa lý được bãi bỏ); bãi bỏ biện pháp buộc cải chính công khai đối với hành vi chỉ dẫn sai về sở hữu công nghiệp.

3. Theo Nghị định 99, chỉ hàng hóa nhập khẩu, quá cảnh giả mạo nhãn hiệu hoặc chỉ dẫn địa lý bao gồm cả nguyên liệu, phương tiện, vật liệu chủ yếu được dùng để sản xuất, kinh doanh các mặt hàng này (sau khi đã loại bỏ yếu tố vi phạm trên tang vật) mới bị buộc đưa ra khỏi lãnh thổ Việt Nam hoặc buộc tái xuất.

4. Ngoài biện pháp khắc phục hậu quả là buộc nộp lại số lợi bất hợp pháp do hành vi vi phạm hành chính, Nghị định 99 lần đầu quy định buộc trả tiền đền bù trong trường hợp có căn cứ xác định giá chuyển giao quyền sử dụng sáng chế, giải pháp hữu ích, kiểu dáng công nghiệp, thiết kế bố trí bị xâm phạm trong phạm vi và thời hạn sử dụng tương ứng. Cá nhân, tổ chức vi phạm nếu không tự nguyện trả tiền đền bù cho chủ thể quyền sở hữu công nghiệp thì bị cưỡng chế thực hiện.

5. Nghị định 99 lần đầu quy định việc áp dụng biện pháp ngăn chặn và đảm bảo xử lý vi phạm hành chính đối với tên miền internet thông qua biện pháp tạm giữ tên miền, yêu cầu Trung tâm internet Việt Nam (VNNIC), Nhà đăng ký tên miền giữ nguyên hiện trạng tên miền phục vụ quá trình xác minh, xử lý vi phạm hành chính. Trường hợp quyết định xử phạt vi phạm hành chính có áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả là buộc trả lại tên miền thì bên vi phạm có trách nhiệm trả lại tên miền cho VNNIC trong vòng 30 ngày. Hết thời hạn này mà không trả lại tên miền thì sẽ bị cưỡng chế thi hành, theo đó VNNIC, Nhà đăng ký tên miền có trách nhiệm thu hồi tên miền bị cưỡng chế thu hồi sau đó thông báo cho chủ thể đăng ký sử dụng tên miền.

6. Trường hợp tang vật vi phạm (hàng hóa vi phạm) là hàng giả, Nghị định 99 lần đầu quy định rằng việc xác định giá trị của tang vật nhằm mục đích xác định khung tiền phạt và thẩm quyền xử phạt phải được xác định theo giá thị trường của hàng thật hoặc hàng hóa có cùng tính năng, kỹ thuật, công dụng.

7. Nghị định 99 quy định không xử phạt vi phạm hành chính đối với hàng hóa quá cảnh xâm phạm quyền đối với sáng chế, giải pháp hữu ích, thiết kế bố trí hoặc sản phẩm được sản xuất từ quy trình xâm phạm quyền đối với sáng chế, giải pháp hữu ích.

8. Hành vi đăng ký tên miền không còn bị xem là hành vi vi phạm hành chính, cụ thể Nghị định 99 quy định chỉ hành vi chiếm hữu, sử dụng tên miền trùng hoặc tương tự gây nhầm lẫn với nhãn hiệu, tên thương mại được bảo hộ của người khác, hoặc chỉ dẫn địa lý mà mình không có quyền sử dụng với dụng ý xấu, hoặc lợi dụng uy tín, danh tiếng của nhãn hiệu, tên thương mại, chỉ dẫn địa lý tương ứng nhằm thu lợi bất chính mới có thể bị xử phạt từ 5 đến 20 triệu đồng.

9. Nghị định 99 bãi bỏ hình thức xử phạt bổ sung đình chỉ một phần hoặc toàn bộ hoạt động sản xuất, kinh doanh, dịch vụ vi phạm mà giá trị hàng hóa, dịch vụ vi phạm từ 100 triệu đến không quá 250 triệu đồng đối với hành vi cạnh tranh không lành mạnh trong lĩnh vực sở hữu công nghiệp.

10. Trong vòng 60 ngày kể từ khi quyết định xử phạt vi phạm hành chính có áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả là buộc thay đổi tên doanh nghiệp hoặc buộc loại bỏ yếu tố vi phạm trong tên doanh nghiệp được gửi cho các bên liên quan và Cơ quan đăng ký kinh doanh, doanh nghiệp vi phạm có trách nhiệm đổi tên doanh nghiệp, loại bỏ yếu tố vi phạm trong tên doanh nghiệp. Doanh nghiệp vi phạm nếu không tự nguyện đổi tên doanh nghiệp sẽ bị cưỡng chế thi hành, cụ thể trong vòng 10 ngày làm việc sau khi hết thời hạn 60 ngày nêu trên, Cơ quan đăng ký kinh doanh có trách nhiệm ra thông báo yêu cầu doanh nghiệp vi phạm báo cáo giải trình trong vòng 5 ngày làm việc kể từ ngày nhận được thông báo của Cơ quan ra quyết định xử phạt.

Bross & Partners, một công ty sở hữu trí tuệ được xếp hạng Nhất (Tier 1) năm 2021 bởi Tạp chí Legal 500 Asia Pacific, có kinh nghiệm giải quyết tranh chấp quyền sở hữu trí tuệ bao gồm nhãn hiệu (thương hiệu), tên miền internet, quyền tác giả, sáng chế, giống cây trồng ở Việt Nam và nước ngoài.

Vui lòng liên hệ: vinh@bross.vn; mobile: 0903 287 057; Zalo: +84903287057; Skype: vinh.bross; Wechat: Vinhbross2603.